Tilt – polski zespół rockowy. Działa z przerwami od roku 1979. Początkowo kojarzony był ze sceną punkrockową i wykonywał utwory z anglojęzycznymi tekstami. Tomasz Lipiński – założyciel, lider, wokalista i gitarzysta – jako jedyny był członkiem zespołu przez cały okres jego działalności.
Nazwa zespołu pochodzi od napisu informującego o przerwaniu gry spowodowanego szarpaniem, popychaniem lub uderzaniem we flipper. Chcieliśmy tak działać na społeczeństwo – „tiltować" je.
Tilt został utworzony w Warszawie przez wokalistę/gitarzystę Tomasza Lipińskiego, basistę Tomasza "Rastamana" Szczecińskiego i perkusistę Jacka "Lutra" Lenartowicza (ex–Deadlock). Jeden z pierwszych koncertów grupa zagrała w warszawskim Teatrze Studio w 1979 roku (zorganizowanym przez ówczesnego kierownika galerii "Remont" Henryka Gajewskiego, ówczesnego menedżera Tiltu Piotra Rypsona i związanego z Teatrem Studio Zdzisława Sosnowskiego). W 1980 zespół wystąpił w gdańskim Wielkim Młynie oraz przed szerszą publicznością podczas "I Ogólnopolskiego Przeglądu Nowej Fali" w Kołobrzegu (wszystkie występy zostały uwiecznione na taśmie filmowej przez Gajewskiego). W tym okresie muzycy nagrali w studiu cztery utwory: "Border Line", "Photo", "Pink Pictures" i "Fallen Is Babylon", które trafiły wraz z piosenkami "Disco Girls, Disco Boys" i "Indepedient Intervision" (pochodzącymi z koncertów) na bootlegową kasetę magnetofonową dokumentująca festiwal w Kołobrzegu (kaseta zawierała również nagrania zespołów: Kryzys, KSU, Kanał, Deadlock i Poerocks). Skład zespołu poszerzył się o grającą na instrumentach klawiszowych "Pyzę". Jesienią tego samego roku Lipiński zawiesił działalność Tiltu i latem 1981 utworzył z Robertem Brylewskim zespół Brygada Kryzys. "Luter" i "Pyza" po krótkim epizodzie w grupie Białe Wulkany wyemigrowali do Berlina Zachodniego.
Kiedy Brygada Kryzys rozwiązała się pod koniec 1982 Lipiński razem z "Rastamanem" reaktywowali Tilt uzupełniając skład perkusistą Tomaszem "Gogo Szulcem" Kożuchowskim (ex–TZN Xenna) oraz saksofonistą jazzowym Aleksandrem Koreckim. Ten okres udokumentowała piosenka "Za zamkniętymi drzwiami (widziałem Cię)", która ukazała się w 1985 na poltonowskiej kompilacji różnych wykonawców Fala. W 1984 "Rastaman" opuścił zespół, a na jego miejsce przyszli: basista Franz Dreadhunter i gitarzysta Piotr "Czombe" Dubiel (ex–Deuter)(ex–TZN Xenna). W tym składzie muzycy Tiltu nagrali swój pierwszy singel "Runął już ostatni mur". W 1985 Lipiński i Dreadhunter postanowili złagodzić repertuar czyniąc go dostępniejszym szerszej publiczności. Efektem tych zmian był kolejny singel "Mówię ci, że...", nagrany przy gościnnym udziale wokalistki Kayah. Tytułowa piosenka stała się w Polsce jednym z największych przebojów końca lat 80. W tym okresie muzycy zarejestrowali także materiał na swój debiutancki album Tilt, który ukazał się w 1988. W sesji nie wziął udziału "Gogo Szulc" (przeszedł do Armii), którego zastąpiono automatem perkusyjnym. Jeszcze przed wydaniem tej płyty zespół ponownie zawiesił działalność. Lipiński utworzył wówczas nową grupę Fotoness.
W 1988 po rozpadzie Fotoness Tilt został ponownie reaktywowany (jako Czad Kommando Tilt). Oprócz Lipińskiego w zespole pojawili się: basista Dariusz "Maleo" Malejonek oraz ponownie "Gogo Szulc". W tym składzie udali się na koncerty do ZSRR. Po powrocie do Polski Malejonka zastąpił Marcin Ciempiel (ex–Fotoness). Niewiele później w Tilcie pojawił się również gitarzysta Jan Benedek. Wcześniej jednak muzycy przystąpili do nagrywania drugiej płyty. Zespół zagrał kolejne koncerty poza granicami Polski (NRD, Czechosłowacja). Album Czad Komando Tilt ukazał się w 1990 – w czasie, gdy Tilt został po raz trzeci zawieszony. Rok później Lipiński z Brylewskim ponownie reaktywowali Brygadę Kryzys.
Jesienią 1996 zespół zagrał koncert w warszawskim Teatrze Buffo. Lipińskiemu towarzyszyli wówczas: Dreadhunter, perkusista Artur Hajdasz (po raz pierwszy z Tiltem grał już w 1985 m.in. na FMR w Jarocinie), wokalistka Magda Steczkowska i gitarzysta Jacek Królik. Występ był transmitowany przez radio i telewizję. Pod koniec roku ukazał się album Rzeka miłości, koncert w Buffo '96 zawierający nagrania z tego koncertu.
W 2000 nastąpił kolejny powrót Tiltu – Lipińskiemu i Dreadhunterowi towarzyszyli: Piotr Lewicki (gitara, instr. klawiszowe) oraz Tomasz Czulak (perkusja). Trzy nowe utwory: "Miassto fcionga", "Westchnienie" i "Ostatnia piosenka o miłości" trafiły do filmu Reich Władysława Pasikowskiego. W 2002 została wydana płyta Emocjonalny terror.
Od 2006 grupa działa w składzie: Tomasz Lipiński, Karol Ludew (perkusja), Piotr Leniewicz (gitara basowa), Aleksander Korecki (saksofon) i Wojciech Konikiewicz (instr. klawiszowe).
|